Diş Hekimi Dr. Gülay Akay yazdı: Diş çürükleriyle başa çıkma yolları
Diş çürükleri neden oluşur
Diş çürükleri ağız hijyeninin yetersiz olduğu durumlarda diş yüzeyinde biriken besin ve içecek kalıntılarının oluşturduğu bakteri plağı nedeniyle oluşur. Bu bakteri plakları, zamanla besin artıklarından beslenen bakterilerin asit üreterek diş minesini aşındırıp diş minesini zayıflatmasıyla dişte çürüklere neden olur. Asit diş çürümesine neden olan en büyük tehlikedir. Asitli yiyecek ve içeceklerin şekerle birleşmesi sonucunda ortaya diş çürümesine sebep olan koşullar çıkacaktır. Kola, limon, soda, meyve suları ve benzeri türevler asit içerdiği için diş çürüten gıdaların arasında yer alır.
Çocuklar ihmal etmemeli
Çocuklarda diş minesinin daha ince ve hassas olması nedeniyle çürük oluşumu daha hızlı gerçekleşebilir. Ayrıca, süt dişleri daha küçük olduğu için çürüklerin oluşma süreci daha hızlı ilerleyebilir.
Bu bağlamda çürük tedavisinin türlerinden bahsetmek gerekirse genellikle şu aşamalardan oluşur:
∆ Dişteki çürük dokunun temizlenmesi ve çıkarılması
∆ Dolgu materyali ile uygulaması veya çok fazla çürük ile diş dokusunun harabiyeti fazla olduğu durumlarda kuron (diş kaplaması) uygulaması
∆ Diş çürüğünün, diş kanal ve sinir dokusuna kadar ilerlediği durumlarda ise kök kanal tedavisi uygulaması
∆ Ağrı kontrolü için ise lokal anestezi uygulanabilir. Lokal anestezi ile sadece ilgili diş bölgesi uyuşturulur.
∆ Gerekirse dolgu yapılır. Dolgu türleri, diş çürüğün büyüklüğüne, dişin konumuna ve hastanın estetik tercihlerine göre değişiklik gösterebilir.
Amalgam dolgular genellikle uzun ömürlüdür, ancak estetik nedenlerle kompozit dolgular (beyaz) tercih edilebilir. Bunlara alternatif olarak inley-onley dediğimiz porselen dolgular da yapılabilir.
Erken müdahale önemli
Diş çürüklerine ne kadar erken müdahale edilirse diş dokusunun sağlığı da uzun süreli olacaktır. Yaşlanma ile birlikte sistemik hastalıklarında olma olasılığı artacağından işlem yapılması gereken durumlarda ilave koruyucu önlemler veya hastalıklarla ilgili kullanılan mevcut ilaçlarda düzenleme yapılması gerekebilir. Yaşın yanında bazı kronik hastalıkların diş tedavi süreçlerine etkisi büyük olabilir. Diyabet, tansiyon hastaları, kalp hastalıkları ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar çürük tedavisi ile diş ameliyatlarındaki iyileşme sürecini etkileyebilir. Bu tür hastalıklara sahip bireyler özel bir dental bakım gerektirebilir.
Hijyen ve kontrol şart
Diş çürüğü durumlarında, zaman kaybetmeden diş hekimine giderek çürüklerimizi tedavi ettirmeliyiz. Eğer diş çürüğünün olduğundan şüpheleniyorsak asit içeren ve şekerli gıdalardan kaçınmalıyız. Ağız hijyenine önem vererek diş fırçalamaya devam etmeli ve hiçbir koşulda fırçalamayı bırakmamalıyız.